C/llaahi Shiikh Xasan Iyo Kaartadii Amxaaro

C/llaahi Shiikh Xasan Iyo Kaartadii Amxaaro

Arbaco, March 02, 2005

C/llaahi Shiikh Xasan oo maanta saxaafadda u soo bandhigay Kaarto ay

Dowladda Itoobiya ku qabsaneyso Magaalooyin ka tirsan Soomaaliya

C/llaahi Shiikh Xasan oo ka mid ahaa

Wafdigii Xaqiiqo raadinta, dhowaana lagu xiray deegaanada Puntland ayaa

maanta shir jaraa'id ku qabtay Hotelka Saxafi International ee magaalada

Muqdisho, kaasi oo uu ku faah faahinayay gunta hoose ee wixii lagu xiray,

isagoo sidoo kalena soo bandhigay Kaarto Mileteri oo ay diyaariyeen

Saraakiil Soomaaliyeed oo ay Ciidamo ka socda dowladda Itoobiya ku

qabsanayaan magaalooyin ka tirsan dalka Soomaaliya.

C/llaahi Shiikh Xasan waxaa uu ka qiseeyay safarkii guddigii xaqiiqo

raadinta min Muqdisho ilaa Puntland, isagoo caddeeyay in guddigan uu ahaa

mid aanan la mid ahayn guddiyadii xaqiiqo raadinta ee horay u yimid

Soomaaliya sanadihii 2003 oo labo jeer ahayd, 2004 iyo 2005, wuxuuna intaas

ku sii daray in xubnaha wafdigan ay u badnaayeen saraakiil ciidan, kuwii uu

yaqiinayna uu kaliya kala socday rag uu ka xusay Dr. Edmore Kambudzi oo

Midowga Afrika ka socday.

C/llaahi Shiikh Xasan waxaa uu meesha ka saaray warar ka soo baxay maamulka

Puntland oo sheegayay in uusan ka mid ahayn wafdigii xaqiiqo raadinta,

wuxuuna maanta soo bandhigay oo uu saxaafadda tusay dukumiintiyo caddeynayay

in uu wafdigaas ka tirsanaa.

C/llaahi Shiikh Xasan waxaa uu sheegay in socdaalkii guddiga Xaqiiqo

raadinta ee socdaalka ku maray deegaano ka tirsan Soomaaliya intii u

dhaxeysay 14-kii ilaa 27-kii bishii hore ee Febraayo uu ahaa mid ujeeddo

gaar ah laga lahaa, isla markaana lagu uruurinayay warbixinnada dadka, gaar

ahaan kuwa qaba fikirka in ciidamo shisheeye dalka la keeno.

"Waxaa ila soo hadlay ergeyga gaarka ah ee arrimaha Soomaaliya u qaabilsan

Midowga Afrika Md. Maxamed Cali Foam, kaasi oo iga codsaday in aan guddiga

xaqiiqo raadinta la shaqeeyo inta ay joogaan Muqdisho, una diyaariyo dadka

ay la kulmayaan iyo tas-hiilaadka kale ee ay u baahan yihiin, taasina waxay

caddeyneysaa in aan Guddiga ka mid ahaa" ayuu yiri Md. C/llaahi Shiikh Xasan

oo intaas ku daray in intii uu la socday wafdiga oo meelo ka mid ah Muqdisho

booqanayay in uu arkay waxyaabo ka dhan ah howlaha xaqiiqo raadinta ah ee

loo soo xil saaray.

"Markii Guddiga howshiisii Muqdisho ka dhameystay ayaan si iskey ah u

goostay in aan u raaco meelaha kale ee ay dalka ka booqanayaan bacdamaa aan

arkay waxyaabo aan indhaha laga qabsan karin, Meelihii ay Muqdisho Guddiga

ka tageen waa laga diiday in ciidamo shisheeye la keeno dalka Soomaaliya,

inkastoo ay jireen dad qabay in ciidamo la keeno balse aan lagu soo darin

kuwa dalalka safka hore" ayuu mar kale yiri Md. C/llaahi Sh. Xasan oo

caddeeyay in meelihii ay wafdigu booqanayeen ee uu la tegay uusan Guddigu

wax mushaar ah ku lahayn, si iskiis ahna uu isu dabarayay.

"Waxaan tagnay Jowhar, intii aan halkaas ku sugneyn ayuu Madaxweyne C/llaahi

Yuusuf Xiriir la soo sameeyay Jen. Badmaceeye, isagoo weydiiyay wixii u

qabsoomay, Muqdisho dadkii ay kula kulmeen sida uu fikirkooda ahaa iyo wixii

uu ahaa Bamkii Muqdisho ku qarxay ee Mootada lagu soo xiray" ayuu hadana

yiri C/llaahi Sh. Xasan oo sheegay in meeshaas ay wax uga baxeen, meeshana

uu ku jiray qorshe weyn oo ay madaxda dowladda ku lug leedahay.

C/llaahi Sh. Xasan wuxuu shirkiisa ku soo bandhigay Kaarto magaceedu yahay

Mogadishu Area Operation, taasoo uu caddeeyay in uu diyaariyay Jen. Cusmaan

Shiikh Badmaceeye, wuxuuna isagoo sharaxaya kaartadaas uu yiri "Sida aad u

jeedaan waxay tilmaameysaa kaartadaan weerar ku soo socda Gobollada

Banaadir, Shabeelaha Hoose iyo Jubbooyinka, weerarkaasoo ay soo qaadayaan

ciidamo 11 kun gaaraya oo ay leedahay Dowladda Itoobiya, waxaana u

qorsheysan in ay gobolladaas kala gooyaan, kadibna ay Gobolka Banaadir ka

soo galaan labo waddo oo ah tan Afgooye iyo tan Balcad oo ka kala tirsan

gobollada Shabeelaha Dhexe iyo Shabeelaha Hoose.

"Arrintaas waxaan si fiican u ogaadya markii aan tagnay Baydhabo, xiligaasoo

uu Jen. Badmaceeye saraakiil reer Baydhabo ah u sheegay in ay u

diyaargaroobaan sidii ay ula shaqeyn lahaayeen ciidamo Itoobiya ka imaanaya,

isla markaana ay miinooyinka ka saaraan deegaanada Xuduudka ku yaala,

haddiiba ay jiraan meelo horay loo miineeyay, sidoo kalena ay soo sahmiyaan

meesha ay gobollada Bay iyo Shabeelaha Hoose isaga xirmaan" ayuu ma kale

yiri sarkaalkaas la socday Guddigii Xaqiiqo raadinta.

Baydhabo ayuu sheegay C/llaahi Sh. Xasan in uu hadana mar kale kula soo

hadlay Jen. Badmaceeye C/risaaq Jurille oo ka mid ah Wasiirrada Xukuumadda

Federaalka, kaasi oo Jananka weydiiyay halka ay wax u marayaan, kana

codsaday inta uusan Baydhabo ka bixin in uu xaqiijiyo waddooyinka ka baxa

Baydhabo ee xiriirka la leh gobollada kale ee howlgalku ku wajahan yahay.

"Markaas waxaan weydiiyay waxa loo socdo xaqiiqo raadin iyo in dalka la kala

googooyo oo ciidamo aysan dadka raali ka ahayn lagu soo hoggaamiyo, wuxuuna

ii sheegay Jananku in isagu uu yahay nin arrimo farsamo ahaan loogu soo

daray, balse go'aanka arrintaas uu yahay mid lagu gaaray shirkii Abuja ka

dhacay ee ay isugu tageen madax Afrikaan ah ee uu ka mid ahaa Madaxweyne

C/llaahi Yuusuf Axmed" ayuu mar kale yiri C/llaahi Sh. Xasan oo maanta

hurdada uga kiciya dadka Soomaaliyeed, gaar ahaan kuwooda dhegeystay

warbixintiisa Sir Culus iyo Dibindaabyo lala soo maaganaa.

Sida aan la wada soconayba C/llaahi Sh. Xasan intii uu ku sugnaa Baydhabo

wareysi ayuu BBC-da siiyay, kaasi oo uu si fikriyan ah u sheegay in aaney

dadka dooneynin in dalka Soomaaliya la geeyo ciidamo ka socda dalalka safka

hore, taasina wuxuu sheegay C/llaahi Sh. Xasan in ay ka caroodeen

mas'uuliyiin ka tirsan Midowga Afrika oo ninkii hoggaanka u ahaa ku soo

canaantay in aaney wanaagsaneyn waxa uu ku hadlay.

Warbixintiisa ayuu sii watay, wuxuuna sheegay in ay tageen magaalada

Beledweyne oo si weyn loogu soo dhaweeyay, kadibna ay uga sii gudbeen

magaalada Gaalkacyo oo ay ku soo dhaweeyeen Wasiirro ka socday maamulka

Puntland oo uu ka xusay C/raxmaan Faroole iyo Saciid Jaamac Qoorsheel,

kuwaasoo markii ay wafdiga caga dhigeenba weydiiyay wafdiga qofka la

yiraahdo C/llaahi Sh. Xasan, dabadeedna uu isu sheegay, meeshaas waxaa iiga

muuqatay ayuu yiri in aan ahay nin tilmaan gaar ah u leh.

"Intii aan joognay Gaalkacyo, gaar ahaan qeybta maamulka Puntland ayaa waxaa

dood na dhexmartay aniga iyo Wasiirradii, waxaana dooneynay in aan booqano

qeybta kale magaalada maadaama ay ku nool yihiin dad kale oo aan maamulkooda

ka tirsaneyn, taasina aad ayay uga dhiidhiyeen raggii maamulka Puntland ka

socday, waxayna ku doodeen in ay Mudug iyaga ka wada taliyaan, markii ay

sidaas yiraahdeen ayaan ku iri goorma ayaad wada qabsateen, sanadkii hore

2004 markii aan imaaneynay ma heysane?, adigu calaa ayi xaal waan booqanay

dhinacii kale waxayna noo sheegeen in aysan dooneyn in dalka la keeno

ciidamo shisheeye, gaar ahaan kuwa safka hore" ayuu warbixintiisa ku sii

daray C/llaahi Sh. Xasan.

Kadib Wafidii waxay u gudbeen magaalada Garowe ee xarunta u ah maamulka

Puntland, waxayna halkaas kula kulmeen mas'uuliyiin uu ka mid ahaa

Madaxweyne Cadde Muuse, kaasi oo ay warbixin ka dhegeystay, "Kadib waxaa la

gaaray xiligii ay wafdiga Madaxweyne C/llaahi Yuusuf ka degayeen Garowe,

waxaana noo yimid mid ka mid ah Wasiirrada maamulka Puntland, kaasi oo nagu

wargeliyay in aan ka baxno Hotellka aan ku jirno oo aan Madaxweynaha wax ka

soo dhaweynayo, waxaanse u sheegay in aan howl u joogno Garowe, soo dhaweyna

aysan howsheena ahayn, kadib wuxuu igu yiri ma adigoo Puntland jooga ayaad

sidaas u hadleysaa, anna waxaan mar kale ugu jawaabay Madaxweynuhuba xalay

wuxuu joogay Jowhar, dhulkiisana ma ahayn" ayuuna yiri.

C/llaahi Sh. Xasan waxaa uu sheegay in intii uu Puntland joogay si gaar ah

dhaqdhaqaaqyadiisa loola socday ilaa la gaaro ugu dambeyntii in laga qaado

Taleefoonkiisii Mobile-ka ahaa, Baasaboorkiisii iyo Dukumiintiyo kale oo uu

watay, iyadoo mar lagu armay uu diro dhamaan Nambarrada ku keydsan

taleefoonkiisa, isla markaana uu weydiiyo sida ay u arkayaan booqashada

wafdiga Madaxweynaha, in ciidamo shisheeye dalka la keeno iyo weliba in

caasimadda la wareejiyo, markaas wuxuu u sheegay C/llaahi Sh. Xasan dadkii

amarkaas siiyay in aysan taasi suurtageleynin maadaama nambarrada ku keydsan

taleefankiisa ay ku jireen dad dhoofay, kuwo dhintay iyo weliba kuwo uusan

dooneynin in uu la hadlo.

"Iyadoo xoriyadda sidaas la iiga qaaday, xabsi ku yaala Garowe-na la igu

xiray ayaa nin ka socday Jaamacadda Carabta oo wafdigana ka tirsanaa waxaa

uu isku dayay in uu la hadlo raggi meesha igu xiray, waxayna ugu jawaabeen

isagana haddii uu soo dhaafo Diblumaasinimadiisa in ay isna xirayaan, sidaas

ayuuna isaga gaabsaday" ayuu hadalkiisa ku sii daray C/llaahi Sh. Xasan oo

intaas sii raaciyay in isagoo aanan dib loogu soo celin Taleefoonkiisii,

Baasaboorkiisii, iyo Alaabo kale oo laga reebay diyaarad laga soo saaray

magaalada Gaalkacyo, taasoo keentay Garoonka No. 50 ee gobolka Shabeelaha

Hoose oo uu ka soo degay Shalay subaxnimadii.

Sirtan culus ee uu maanta daaha ka rogay C/llaahi Sh. Xasan ayaa qabsatay

magaalada Muqdisho kadib markii ay isu dhiib dhiibeen dadka Muqdisho oo

Idaacadaha kala socday, waxayna sirtan noqoneysaa mid dadka Soomaaliyeed ku

sii fogeyneysaa cadaawadda ay u qabaan Dowladda Itoobiya oo iyadu u soo

baxbaxsaneysa in ay Ciidamo ay iyadu la baxeyso dhaqaalaha ku baxaya u soo

direyso Soomaaliya.

Dalmar Omar Gacal

Dalmaryare@hotmail.com

Islamabad-Pakistan